250 Mốc Son Chói Lọi Trong Lịch Sử Vật Lí (Phần 5)

Boomerang

20.000 năm tCN

Tôi còn nhớ một bài hát ngớ ngẩn từ thời con nít do ca sĩ người Anh Charlie Drake (1925–2006) trình bày, nó nói về một Thổ dân Úc châu buồn bã rên rỉ rằng “Cái boomerang của tui không về nữa”. Trên thực tế, điều này chẳng sao cả, bởi vì các boomerang dùng trong săn bắt kangaroo hay trong chiến tranh là những khúc gậy được ném theo quỹ đạo rất cong nhằm làm gãy xương con mồi và không quay lại. Một cái boomerang đi săn, có niên đại khoảng 20.000 năm tCN, đã được tìm thấy trong một hang động ở Ba Lan.

Ngày nay, khi đa số chúng ta nghĩ tới boomerang, chúng ta nghĩ tới những cái boomerang có hình chữ V. Những hình dạng này có lẽ đã phát triển từ các boomerang không quay lại, có lẽ khi người thợ săn để ý rằng những hình dạng phân nhánh nhất định là ổn định hơn trong khi bay và biểu hiện những đường bay đẹp mắt. Boomerang quay lại thật sự được dùng trong săn bắt đến hù dọa lũ chim chóc đang bay, mặc dù chúng ta không biết các boomerang như thế được phát minh lần đầu tiên khi nào. Mỗi cánh của loại boomerang này được gia công thành hình khí động học, giống với hình cánh máy bay, nó cong tròn ở một phía và dẹt hơn ở phía kia. Không khí chuyển động phía trên một mạn cánh nhanh hơn phía kia, từ đó đem lại lực nâng. Không giống như cánh máy bay, boomerang có các “gờ dẫn” ở hai mặt đối diện của chữ V, biết rằng cái boomerang quay tròn khi nó bay. Điều này có nghĩa là cánh của nó quay mặt theo những hướng khác nhau để làm cánh dẫn và cánh đuôi.

Boomerang ban đầu được ném gần như thẳng đứng với phần mở của chữ V quay mặt về phía trước. Vì boomerang quay tròn theo hướng ném, nên cánh trên của boomerang đi tới nhanh hơn cánh dưới – chuyển động đó cũng góp phần tạo ra lực nâng. Sự tiến động con quay, sự biến thiên định hướng trục quay của một vật đang quay tròn, cho phép boomerang bay trở lại người ném khi nó được ném đi đúng cách. Sự kết hợp của những yếu tố này tạo ra quỹ đạo bay tròn, phức tạp của boomerang.

Boomerang