Đối với những người yêu thời trang, thì đó là chiếc giày tối cổ.
Được tạo ra cách đây hơn 5500 năm trước lúc rạng đông của nền văn minh nhân loại, chiếc giày da dây buộc màu xám được giữ gìn hoàn hảo này là chiếc giày cổ nhất trên thế giới.
Nó làm bằng một miếng da bò có trước Đại Kim tự tháp Giza 1000 năm và được khâu lại với nhau bằng chỉ da thuộc.
Chiếc giày cỡ số 4 trên – phát hiện ở trạng thái chôn vùi trong một hang động ở Armenia – được bảo toàn tốt đến mức dây buộc của nó vẫn còn nguyên vẹn.
Các nhà khảo cổ cho biết có lẽ chiếc giày thuộc về một phụ nữ bị chôn một cách có chủ ý trong hang động trên trong một nghi lễ bí ẩn. Hang động trên còn có ba cái bình, mỗi cái chứa sọ của một đứa trẻ, cùng với các bình chứa lúa mạch, lúa mì và quả mơ.
Đối với tiến sĩ Ron Pinhasi, Đại học College Cork, chiếc giày trên là một khám phá của một đời người.
“Thoạt đầu, chúng ta nghĩ chiếc giày và những vật khác khoảng chừng 600-700 năm tuổi vì chúng ở trong điều kiện thật tốt”, tiến sĩ Pinhasi nói. “Khi chúng tôi phát hiện thấy chiếc giày có niên đại tới 3500 năm trước công nguyên và là chiếc giày da cổ xưa nhất, chúng tôi cảm thấy rất hào hứng”.
Chiếc giày mang bởi một người nông dân sống trong vùng đồi núi thuộc tỉnh Vayotz Dzỏ thuộc Armenia, gần biên giới của Thổ Nhĩ Kì và Iran ngày nay.
Nó được làm bằng một miếng da, thuộc bằng dầu thực vật, và định dạng để khớp với chân của người mang. Nó có chứa cỏ, mặc dù các nhà khảo cổ không rõ là phần cỏ này có vai trò chống lạnh, hay để duy trì hình dạng của chiếc giày.
Nó được làm bằng một miếng da, thuộc bằng dầu thực vật, và định dạng để khớp với chân của người mang.
Đây là cái hốc trong hang động nơi chiếc giày được tìm thấy.
Các điều kiện khô và mát mẻ trong hang động đã giúp bảo tồn chiếc giày chôn dưới đất. Mặt đất có một lớp dày phân cừu đã giúp bảo tồn chiếc giày và những vật khác.
Ba mẫu lấy từ chiếc giày đã được định tuổi thận trọng bằng phương pháp carbon phóng xạ tại các phòng thí nghiệm ở Đại học Oxford và Đại học California, Irvine.
Chiếc giày được phát hiện ra bởi nghiên cứu sinh tiến sĩ người Armenia, Diana Zardaryan thuộc Viện Khảo cổ học, Armenia, trong một cái hố còn chứa một cái chậu vỡ và các sừng cừu.
Ảnh cận cảnh nhìn từ trên xuống và từ dưới lên cho thấy cụ thể chiếc giày được khâu lại như thế nào với một sợi da. Ảnh bên phải cho thấy phần đế nhẵn của nó.
Lối vào hang động ở Armenia, đánh dấu với vật plastic màu xanh ở chính giữa hình, nơi chiếc giày được tìm thấy.
Vật mang ở chân cổ nhất từng biết đến trước đây là các đôi dép làm bằng thực vật tìm thấy trong một hang động ở Missouri. Chúng được tạo ra và mang muộn hươn chiếc giày Armenia vài trăm năm.
Thiết kế của chiếc giày trông tựa như các đôi ‘pampooty’ mang trên quần đảo Aran ở Tây Ireland trong những năm 1950.
Khí hậu ở Armenia cách đây 5500 năm tương tự như khí hậu ngày nay – nóng về mùa hè và tuyết rơi về mùa đông. Chủ nhân của chiếc giày trên mặc áo len và da, và đi trên giày để bảo vệ đôi chân khi đi trên vùng bình nguyên đầy đá lởm chởm.
Chiếc giày trên có thể được làm tại địa phương, hoặc trao đổi với các thành thị và làng mạc phức tạp hơn ở trung tâm xứ Mesopotamia, tiến sĩ Pinhasi cho biết thêm.
Địa điểm ở Armenia, đánh dấu với hình vuông màu đỏ, nơi chiếc giày cổ được tìm thấy.
- Nguyễn Vi Na (theo Daily Mail)
