HỒ TRÊN NÚI, LAGUNA VERDE
Các hồ núi lửa tọa lạc trên những miền núi cao nhất trên Trái đất, ví dụ như dãy Andes ở Nam Mĩ, là những nơi tương tự tuyệt vời cho các hồ mà các nhà khoa học nghĩ là từng tồn tại trên sao Hỏa cách nay khoảng 3,5 tỉ năm trước. Trong số này có hồ Laguna Verde ở Bolivia, nằm ở độ cao chừng 4.340 mét, như trong ảnh. Các nhà sinh vật học vũ trụ (nghĩa là các nhà khoa học nghiên cứu nguồn gốc, sự tiến hóa, và phân bố của sự sống trong Vũ trụ) đang nghiên cứu tác động của sự biến đổi khí hậu nhanh chóng trên hồ này và những hồ khác giống nó, cũng như khả năng của chúng duy trì sự sống trong một môi trường đang biến đổi. Các kết quả có thể làm sáng tỏ về số phận của sự sống có lẽ từng phát sinh trên sao Hỏa trước đây và rồi bị tuyệt chủng vì địa chất và khí hậu biến đổi của hành tinh đỏ.
HỒ SIMBA
Giống như Laguna Verde, Hồ Simba nằm cao trong rặng núi Andes. Hồ Simba có màu đỏ do tảo phát triển sắc tố ấy để tự bảo vệ trước hàm lượng cao của bức xạ tử ngoại ở độ cao gần 6.100 mét trên mực nước biển. Các nhà nghiên cứu làm việc ở Hồ Simba nghiên cứu tác động của sự biến đổi khí hậu nhanh chóng lên môi trường vùng hồ và khả năng thích nghi của sự sống nhằm nỗ lực tìm hiểu sự tiến hóa của các môi trường sơ khai của Hỏa tinh lẫn Trái đất.
TỨ ĐẦM
Bức ảnh này cho thấy một trong nhiều cái hồ lộng lẫy tạo nên khu bảo tồn sinh học Cuatro Ciénegas (“bốn đầm lầy”) nằm trong sa mạc bang Coahuila thuộc Mexico. Ngoài sự đa dạng cực độ của đời sống thực vật và động vật do khu bảo tồn gìn giữ, nhiều hồ nước chứa các quần thể sống gôm các sinh vật nhỏ xíu, cung cấp tư liệu của sự sống thời xa xưa trên Trái đất. Chúng mang lại cho các nhà nghiên cứu một phòng thí nghiệm sống để nghiên cứu những nguồn gốc khả dĩ của sự sống trên Trái đất.
RIO TINTO
Dòng Rio Tinto ở tây nam Tây Ban Nha rong ruổi 97 km rồi hòa vào Đại Tây Dương. Bất chấp nước có tính acid và hàm lượng cao sắt và các kim loại nặng khác, con sông là nơi hết sức đa dạng vi sinh vật ưa cực độ, gồm tảo và nấm. Các vi khuẩn và bề mặt mà chúng bám vào tích tụ dưới đáy sông và phủ một màu vàng sắt oxide. Do các tương đồng địa chất với sao Hỏa, các nhà khoa học đã thử nghiệm thiết bị tại Rio Tinto hồi năm 2005 để khoan dò trên sao Hỏa nhằm tìm kiếm sự sống bên dưới bề mặt của hành tinh đỏ.
TƯ LIỆU SA THẠCH
Quang cảnh có vẻ nhàm chán của vùng sa thạch ở Nam Australia thật ra biểu lộ những dấu gợn của một đáy biển thời xa xưa. Vùng này của Australia có nhiều hóa thạch của những sinh vật đa bào phức tạp đầu tiên trên Trái đất, chúng bắt đầu xuất hiện vào khoảng 600 triệu năm trước. Nghiên cứu những hóa thạch sơ khai này giúp các nhà khoa học hiểu thêm về mức độ phức tạp mà sự sống đã phát sinh và tiến hóa trên Trái đất và nó có thể tiến hóa như thế nào trên những hành tinh khác.
HỒ MONO
Những ngọn núi vây quanh Hồ Mono ở California, một vùng biển nội địa rộng khoảng 1.800 km2 nằm ngay phía đông Vườn quốc gia Yosemite. Hồ Mono là một lòng chão thủy kín, nghĩa là nước chảy vào nhưng không chảy ra. Vì chỉ có một con đường cho nước rời khỏi Hồ Mono là bốc hơi, nên nó có độ mặn gấp đôi nước đại dương. Những dòng chảy nước ngọt và suối ngầm mang theo những lượng khoáng chất vi lượng, trong đó có arsenic, vào trong hồ trong hàng thiên niên kỉ qua. Các nhà khoa học đang nghiên cứu vi khuẩn ở đây để tìm hiểu sự sống đã tiến hóa như thế nào trong môi trường này.
CẨM NANG THÁM HIỂM VŨ TRỤ
Kimberly Arcand và Megan Watzke
Trần Nghiêm dịch
Phần tiếp theo >>
