ILC đã sẵn sàng cho khâu xây dựng

Hôm nay, 12/6, Chương trình hợp tác Máy Va chạm Thẳng đã công bố Báo cáo Thiết kế Kĩ thuật [PDF] cho Máy Va chạm Thẳng Quốc tế (ILC) – một máy va chạm electron-positron 31km đã được đề xuất sẽ vừa bổ sung vừa thúc đẩy vật lí học phát triển cùng với Máy Va chạm Hadron Lớn (LHC).

Với ba nghi thức diễn ra liên tiếp ở châu Á, châu Âu và châu Mĩ, các tác giả đã chính thức trao tận tay bản báo cáo lên ủy ban giám sát quốc tế cho các dự án vật lí hạt cơ bản, Ủy ban Quốc tế về Các máy gia tốc trong tương lai (ICFA). Bản báo cáo trình bày thiết kế mới nhất, với công nghệ tân tiến nhất và được nghiên cứu tỉ mỉ nhất cho ILC.

Sơ đồ bố trí của Máy Va chạm Thẳng Quốc tế. (Ảnh: Pablo Vazquez)

ILC sẽ gia tốc và tạo ra va chạm giữa các electron và phản hạt của chúng, positron. Sẽ có khoảng 7.000 va chạm xảy ra trong mỗi giây ở năng lượng va chạm 500 GeV. Sẽ cần đến chừng 16.000 hộp cộng hưởng siêu dẫn để lái các chùm hạt của ILC. Bản báo cáo cũng nêu mô tả chi tiết của máy dò hạt tân tiến sẽ ghi lại các va chạm, đồng thời trình bày một phác thảo quy mô của những nghiên cứu địa chất và kĩ thuật dân sự cần tiến hành để xây dựng ILC.

“Báo cáo Thiết kế Kĩ thuật là một công trình ấn tượng thể hiện sự trưởng thành, tỉ mỉ và rõ ràng,” phát biểu của Lyn Evans, giám đốc Chương trình hợp tác Máy Va chạm Thẳng. “Máy Va chạm Thẳng Quốc tế sẽ là dự án tiếp theo trên bàn nghị sự cho ngành vật lí hạt toàn cầu.”

Một góc kiến trúc ILC trong tương lai

Cùng với những hạt sơ cấp khác, ILC sẽ tạo ra các boson Higgs và nghiên cứu tính chất của chúng một cách chi tiết để xác định chúng có khớp với tiên đoán của Mô hình Chuẩn hay không. Phải chăng hạt Higgs chỉ là khởi đầu của một họ hạt? Phải chăng tự nhiên còn phức tạp hơn thế? Và hạt Higgs tương tác như thế nào với những hạt khác?

Nhật Bản đang đăng kí làm chủ đất cho dự án ILC. Họ đề xuất bắt đầu với một Xưởng Higgs và mở rộng nó lên những năng lượng cao hơn trong tương lai. Tất nhiên, công trình sẽ được xây dựng ở vùng núi.

ILC là chương trình hợp tác có sự tham gia của hơn 1000 nhà khoa học và kĩ sư đến từ hơn 100 trường đại học và phòng thí nghiệm ở hơn hai chục quốc gia trên thế giới.

Nguồn: CERN