Một chất ức chế hiệu nghiệm mới của HIV, chiết suất từ chuối, có thể mở ra hướng điều trị mới nhằm ngăn chặn sự lây lan HIV qua đường tình dục, theo một nghiên cứu của Khoa Y trường đại học Michigan công bố trong tuần này.
Đây là một cấu trúc 3D của BanLec, một hóa chất chiết tách từ chuối được nhận ra là một chất ức chế hiệu nghiệm mới của sự tiêm nhiễm HIV. Ảnh: Khoa Y Đại học Michigan.
Các nhà khoa học đang tập trung chú ý vào lectin, hóa chất xuất hiện tự nhiên trong thực vật, vì khả năng của chúng làm ngừng trệ chuỗi phản ứng dẫn đến nhiều sự tiêm nhiễm đa dạng.
Trong các phép thử trong phòng thí nghiệm, lectin tìm thấy ở chuối, hiệu nghiệm như hai loại thuộc kháng HIV hiện nay. Dựa trên các kết quả công bố hôm 19 tháng 3 trên tờ Journal of Biological Chemistry, BanLec có thể trở thành một thành phần mới kém đắt đỏ hơn của các chất khử trùng đặt vào âm đạo, các nhà nghiên cứu cho biết như vậy.
Những phương pháp mới ngăn chặn sự lây lan của HIV là hết sức cần thiết. Tốc độ nhiễm mới của HIV đang vượt quá tốc độ những cá nhân mới được dùng thuốc kháng virus sinh sôi đến 2,5 trên 1, và hiện nay dường như một văc-xin phòng chống hiệu quả vẫn còn là xa vời.
“HIV vẫn không thể kiềm chế được ở Mĩ và sự bùng nổ HIV ở nước kém phát triển hơn là một vấn đề tồi tệ do sự kinh hoàng mà con người phải chịu và chi phí điều trị nó [quá đắt đỏ]”, theo lời tác giả chính của nghiên cứu trên, David Marvovitz, giáo sư khoa nội tại Khoa Y trường đại học Michigan.
Mặc dù sử dụng bao cao su là khá hiệu quả, nhưng bao cao su chỉ thành công nhất trong việc chống lây nhiễm nếu sử dụng thích hợp và đúng cách, nhưng thường thì không như vậy.
“Điều đó đặc biệt đúng ở những nước đang phát triển, nơi phụ nữ ít có quyền kiểm soát sự tiếp xúc tình dục, nên việc phát triển chất khử trùng tự đặt, tồn tại lâu, là rất có sức thu hút”, Markovitz nói.
Một số hợp chất triển vọng nhất nhằm kìm hãm sự lan truyền HIV qua đường âm đạo và trực tràng là những tác nhân ngăn chặn HIV trước khi tích nhập vào tế bào mục tiêu của nó.
Nghiên cứu mới trên mô tả những tác dụng phức tạp của lectin và khả năng của chúng lấn át HIV. Lectin là những protein đường liên kết. Chúng có thể nhận ra những kẻ lạ mặt, như virus, và gắn chúng vào mầm bệnh đó.
Đội khoa học Michigan phát hiện ra BanLec, lectin trong chuối, có thể ức chế sự lây nhiễm HIV bằng cách kết hợp màng bao protein HIV giàu đường, gp120, và chặn nó đi vào cơ thể.
Các đồng tác giả, Erwin J. Goldstein, tiến sĩ, giáo sư danh dự ngành hóa sinh tại trường đại học Michigan, và Harry C. Winter, tiến sĩ, phó giáo sư nghiên cứu hóa sinh tại trường đại học Michigan, đã phát triển phương pháp tinh chế sinh học chiết tách BanLec từ chuối. Theo báo cáo của họ, đội Michigan đã phát hiện ra BanLec là một lectin kháng HIV hiệu quả và hiệu nghiệm tương tự như T-20 và maraviroc, hai loại thuốc kháng HIV hiện được sử dụng trong lâm sàng.
Các liệu pháp sử dụng BanLec có thể sản xuất rẻ hơn so với các dược phẩm kháng virus sinh sôi hiện nay sử dụng các thành phần sản xuất tổng hợp, cộng với BanLec có thể cung cấp một phạm vi bảo vệ rộng, các nhà nghiên cứu cho biết.
“Trở ngại với một số loại thuốc kháng HIV là virus này có thể đột biến và trở nên kháng thuốc, nhưng việc đó sẽ khó xảy ra hơn trong sự có mặt của các lectin”, theo lời tác giả đứng đầu nhóm Michael D. Swanson, một nghiên cứu sinh tiến sĩ thuộc chương trình nghiên cứu miễn dịch học tại Khoa Y đại học Michigan.
Swanson đang phát triển một quá trình biến đổi ptu BanLec để tăng cường lợi thế lâm sàng tiềm năng của nó. Ứng dụng lâm sàng được xem là còn xa nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng có thể dùng nó độc lập hoặc chung với những loại thuốc kháng HIV khác là chất khử trùng âm đạo ngăn chặn sự lây nhiễm HIV.
Các tác giả nói thậm chí một tính chất khiêm tốn thôi cũng có thể cứu được nhiều triệu sinh mạng. Những nhà nghiên cứu khác thì ước tính mức phủ khử trùng 20% với mức hiệu nghiệm kháng HIV chỉ 60% cũng có thể ngăn chặn được 2,5 triệu lượt lây nhiễm HIV trong ba năm.
Tham khảo: The Journal of Biological Chemistry, Vol. 285, Issue 12
Theo PhysOrg.com
